رایزر سرور اچ پی

کارت رایزر سرور اچ‌پی
در دنیای پرظرفیت و پویای سرورهای enterprise، امکان گسترش و ارتقا یک ضرورت انکارناپذیر است. کاربران همیشه به اسلات‌های PCIe بیشتر، قابلیت نصب کارت‌های افزودنی جدید و انعطاف‌پذیری در پیکربندی نیاز دارند. اما طراحی فشرده و بهینه سرورهای نسل جدید، اغلب فضای محدودی را در اختیار می‌گذارد. اینجاست که یک قطعه کلیدی اما اغلب ناشناخته به میدان می‌آید: کارت رایزر سرور (Server Riser Card). در سرورهای اچ‌پی، این قطعه کوچک، نقش یک راهبر استراتژیک را ایفا می‌کند که امکان استفاده حداکثری از فضای موجود و گسترش قابلیت‌های سرور را فراهم می‌سازد.

کارت رایزر چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
یک کارت رایزر، در واقع یک برد مدار چاپی (PCB) است که به صورت عمودی بر روی مادربرد سرور نصب می‌شود. وظیفه اصلی آن، افزایش تعداد اسلات‌های توسعه PCIe بدون نیاز به اشغال فضای فیزیکی بیشتر روی مادربرد است. به زبان ساده، رایزر کارت، اتصال بین اسلات PCIe مادربرد و کارت‌های افزودنی (مانند کارت شبکه، کارت گرافیک، کارت ذخیره‌سازی NVMe و …) را برقرار می‌کند و آن را به سمت بالا یا کنار هدایت می‌نماید تا در فضای محدود chassis سرور جای بگیرند. بدون این قطعه، بسیاری از اسلات‌های ارزشمند PCIe غیرقابل استفاده می‌ماندند.

انواع کارت رایزر در سرورهای اچ‌پی
اچ‌پی برای مدل‌های مختلف سرور خود (از جمله سری محبوب ProLiant DL, ML) انواع مختلفی از رایزر کارت‌ها را طراحی کرده است که از نظر فیزیکی و الکتریکی تنها با سرورهای هم خانواده خود سازگار هستند. این تنوع شامل موارد زیر می‌شود:

رایزر کارت های پایه (Standard Riser Cards): این مدل‌ها معمولاً دارای یک یا دو اسلات PCIe با استانداردهای مختلف (x8, x16) هستند و برای نیازهای توسعه عمومی استفاده می‌شوند.

رایزر کارت های پیشرفته (Advanced Riser Cards): این کارت‌ها برای پشتیبانی از کارت‌های پرسرعت و پرمصرف مانند کارت های GPU (پردازش گرافیکی) طراحی شده‌اند. آن‌ها اغلب از اتصالات برق کمکی برای تأمین انرژی مورد نیاز این کارت‌ها بهره می‌برند.

رایزر کارت های مخصوص NVMe: برخی از رایزر کارت‌های اچ‌پی به طور خاص برای اتصال چندین درایو NVMe طراحی شده‌اند و امکان ایجاد آرایه‌های ذخیره‌سازی فوق‌سریع را مستقیماً از طریق اسلات PCIe فراهم می‌کنند.

اهمیت استفاده از کارت رایزر اصلی اچ‌پی
استفاده از کارت رایزر اصلی و سازگار شده توسط اچ‌پی، به هیچ عنوان یک توصیه ساده نیست، بلکه یک ضرورت فنی و عملیاتی است. دلایل این امر عبارتند از:

سازگاری کامل سخت‌افزاری و نرم‌افزاری: طراحی الکتریکی و firmware این کارت‌ها به طور خاص برای مدل سرور شما بهینه‌سازی شده است. این امر از بروز خطاهای ناسازگاری، عدم شناسایی کارت‌های توسعه و بی‌ثباتی سیستم جلوگیری می‌کند.

بهینه‌سازی عملکرد و پایداری: رایزر کارت‌های اصلی، impedance و یکپارچگی سیگنال را به دقت کنترل می‌کنند تا از افت کیفیت سیگنال در فرکانس‌های بالا جلوگیری شود. این موضوع برای کارت‌های سریعی مانند NVMe یا 100GbE که به یکپارچگی سیگنال بسیار حساس هستند، حیاتی است.

پشتیبانی از قابلیت‌های مدیریتی iLO: کارت رایزر اصلی به سیستم مدیریت یکپارچه اچ‌پی (iLO) متصل می‌شود. این امکان را به مدیران فناوری اطلاعات می‌دهد تا سلامت کارت و کارت‌های نصب شده روی آن را از راه دور مانیتور کنند.

حفظ گارانتی و پشتیبانی فنی: نصب قطعات غیراصلی می‌تواند گارانتی کل سرور شما را باطل کند و در صورت بروز مشکل، پشتیبانی فنی اچ‌پی را با چالش مواجه سازد.

نکات کلیدی هنگام انتخاب و خرید
سازگاری دقیق: پیش از خرید، حتماً از طریق شماره قطعه (Part Number) از سازگاری کامل رایزر کارت با مدل دقیق سرور خود (مثلاً HPE ProLiant DL380 Gen10) اطمینان حاصل کنید.

تعداد و نوع اسلات‌ها: نیاز خود را بر اساس نوع کارت‌های توسعه‌ای که قصد نصب آن‌ها را دارید، ارزیابی کنید. به تعداد اسلات‌ها و همچنین نسخه PCIe (مثلاً PCIe 3.0 یا 4.0) توجه داشته باشید.

پیکربندی برق: اگر قصد نصب کارت‌های پرمصرف مانند GPU را دارید، به رایزر کارتی نیاز دارید که اتصالات برق کمکی (Power Connectors) لازم را داشته باشد.